Chromotopografische kaart des Rijks 1:25.000 (ca. 1903) - klik erop voor vergroting
De Noord-Ooster verlaat in de buurtschap Herfte (Zwollerkerspel) de lijn Zwolle-Meppel en zet u binnen weinige minuten af aan de halte Marshoek-Emmen. De buurtschap Marshoek is de welvarendste in de gemeente Dalfsen: flinke boerderijen te midden van frissche weiden, hier en ginds een bouwakker er tusschen, afgewisseld met hoog en laag geboomte, - houdt ge er van ‘den landbouw te bespiên’, volg van af de halte de kronkelende Marshoekersteeg, welke u in tien minuten aan den Zwolschen grindweg brengt. Rechts, een minuut of wat terug naar den kant van Zwolle, het landgoed De Horte; vlak vóór u Materam, een vervallen, tot den grond toe afgebroken grootheid, doch om zijn reusachtig houtgewas en smaakvollen aanleg een bezoek dubbel waard. Toestemming daartoe dient gevraagd op de boerderij aan de poort. De grintweg oostwaarts - ge zijt ruim een half uur van Dalfsen - leidt door de buurtschap Emmen. Rechts beurt zich uit het groen het slanke torentje der R.C. Kerk van het gehucht Hoonhorst, langs den Zwarten Weg in enkele minuten te bereiken. Een riant uitzicht over een gedeelte der buurtschap Lenthe geeft daar Koelemans Belt, welke naam herinnert aan het oude aanzienlijke kasteel De Koele, voor lange, lange jaren reeds gesloopt. Terug wandelend naar den grintweg en even voorbij de Emmer-school den zandweg links inslaand, wijst men u op het erve Den Brunink, den zoogenaamden Oldenhof, een terrein door een gracht ingesloten en omzoomd van hazelaars en ander kreupelhout, - weleer de tuin van een slot, welks hechte muren verrezen uit de aangrenzende watervlakte. Volgens sommigen liggen daar nog de fundamenten van ‘Het huis De Voorst beneden de Regge’ - adres aan het Voorstsbosch in de onmiddellijke nabijheid: - volgens anderen zijn die te zoeken op den linker Regge-oever ten oosten van Vilsteren. ‘t Is hier op den Brunink als op zovele andere boschrijke plekjes in deze oorden,
‘Dat natuur, zoodra de Meimaand keert,
Den zang van duizend vogels leert’.
Over den linker Vechtdijk voortwandelend in de richting Dalfsen, - van tijd tot tijd pauseerend ter wille van het schilderachtige nabij en ver - staat ge weldra voor de prachtige oprijlaan van het kasteel Den Berg, bewoond door A. Baron Van Dedem Sr. Den Berg - het Eldorado van het ‘kuierend’ Dalfsen.
Chromotopografische kaart des Rijks 1:25.000 (ca. 1903) - klik erop voor vergroting
‘Den Berg rond!’ Moeders met kinderwagens en buitelende kleuters, minnende paartjes, strompelende oudjes, ze vinden hier of ginds een rustbank, een kunstmatige of een natuurlijke, waar ze denken, droomen, peinzen over toekomst of verleên.
‘Den Berg rond!’ De dartele jeugd, berg-op, berg-af, tuimelend over knoestige wortels, uitglijdend op het gladde mos, stoeiend, onvermoeid, gelukkig nog niet beseffend, dat ze hier haar levensweg voor zich ziet.
‘Den Berg rond!’ Moegewerkt en moegedacht ontvlucht jongeling, man zijn kantoor of studeercel, om zijn hersenen hier het verfrisschend bad der avondschemering te gunnen.
‘Den Berg rond!’ Eigenaardige uitdrukking: volg de slingerpaden, een uur, 1 1/2 uur - dwalen kunt ge niet - aan den westkant der huizinge, onder 't lommer van de reuzen des wouds, af en toe, o.a. op 't Steenen Brugje, een waterpartijtje bewonderend; rechtuit maar, tot waar de breede Aa eindigt; langs den anderen oever terug, spoedig door wat jonger plantsoen, voor 't kasteel langs - Stationsweg.
‘Den Berg rond!’ Bij de villa Vechtkamp - van A. Baron Van Dedem Jr., burgemeester van Dalfsen - den Zwolschen weg af, de Papen-allee in, aan ’t zuideind van den boomgaard de laan links, - Melkhorsterallee, - het steenen brugje over; steeds 't wandelpad volgend, het eiken hakhout in, - een heuveltje biedt daar een aardig tafereel van de omgeving, boerderijen, golvende korenvelden, Hoonhorst, enz. ; - verder klimmend en dalend, dwars over de Bergerallee - laan, waarvoor 't kasteel ligt - wederom een heuvel, - die een heerlijk uitzicht geeft op de buurtschappen Milligen en Rechteren, - naar beneden het schoffelpad op door 't kreupelbosch; den vereenzaamden reuzenbeuk met breede kroon bij de hoeve Rietman langs, het wegje links het hakhout in; - een aanmerkelijke bodemverheffing gunt hier al weer een aardig kijkje op het landschap om u heen, station, spoorlijn, dorp Dalfsen, Milgeresch; - en weldra hebt gij den Kerkdijk onder de voeten, dicht bij 't station.
Wïe een grooter wandeling wil doen, de eenzaamheid zoekt, dennengroen en heidekruid bemint, beginne bij de poort van Den Berg, neme de Bergerallee, welke eindigt op de zoogenaamde Diezerstraat, - men vergisse zich niet: een breede zandweg. - sla links af, volge die straat tot bij den ‘kogelvanger’ - der Dalfser scherpschuttersvereeniging zaliger gedachtenis! – dáár weer links, wat verder rechts, eindelijk nog eens links en men ziet direct de halte Rechteren voor zich. - Of: de Bergerallee uit, rechtsaf de Diezerstraat op, tot aan een kruisweg, den arm links gevolgd: de hooge wal, dien men daar opmerkt - de Oostgrens van het Sterrebosch, thans begroeid met kreupelhout, - draagt den naam Friezendijk. Deze schijnt uit de steen-periode te dagteekenen : onder het slechten van een gedeelte ervan bij het erve den Bokkenberg is een steenen axt of strijdbijl gevonden, op het museum te Zwolle bewaard. Men wil, dat een afdeeling Friezen hier, door het in den grond steken van takken en twijgen, partij heeft getrokken van de zandverstuivingen en zoodoende een beschuttenden wal heeft verkregen. Het Sterrebosch verder inwandelend, heeft men van de kruin van een opgeworpen heuvel een heel aantrekkelijk kijkje zeven lanen in : een aanleg uit de dagen van Lodewijk XIV of zijn opvolger. Tusschen twee haakjes; waarom is dat getal zeven? Zeven alleetjes, zeven kijkjes, groepen van zeven eiken, beuken of linden? En dat, voorzoover ik kon nagaan, uitsluitend bij een aanleg uit de 17e of 18e eeuw? Ik heb eens ergens gelezen, dat we er in hebben te zien, een aanduiding der zeven geruïneerde gewesten) – Langs het verlengde van den afgelegden weg bereikt men een breeden zandweg, welke – linksaf – op de Diezerstraat uitloopt. (N.B., een wandeling van bij de twee uur!)
‘Den Berg rond!’ Welk Dalfsenaar denkt niet gaarne terug aan de uurtjes ‘onder den Berg’ wandelend – en ook schaatsrijdend - doorgebracht? Waarlijk, de eigenaar dankt voor een gedeelte zijne populariteit in de Gemeente aan het genot, dat hij anderen op zijn landgoed laat smaken.
Wat de geschiedenis van het huis den Berg betreft, het was in de 16e eeuw het eigendom van de familie Van Haersolte. De zoon van Steven van Haersolte, Goert, Heer van den Berg, overleed 28 Mei 1605. Toen werd het landgoed aangekocht door Zeino Rengers. Later kwam het aan de familie Van Delen en door aanhuwelijking aan de Van Dedem's.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten