Geïllustreerde gids voor Denekamp en omstreken: achtergrondinformatie, voorbericht, inleiding

Achtergrondinformatie

De eerste druk van de Geïllustreerde gids voor Denekamp en Omstreken verscheen in 1903, de 2e druk verscheen in 1905, de derde in 1910. De volgende drukken verschenen in 1916 en 1923.
De gidsen werd uitgegeven door de Vereeniging Vreemdelingenverkeer Denekamp (V.V.D.). Deze V.V.D. was voortgekomen uit het ‘Kroningscomité’ dat in 1898 de feesten ter gelegenheid van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina had georganiseerd. De oprichting van de vereniging was ook een gevolg van de (nogal plotselinge) opkomst van Denekamp als toeristenplaats. Hiervoor zijn een aantal factoren aan te wijzen:
- de toen 24-jarige 'Meester' Bernink had in het blad De Levende Natuur de flora van het Dinkelland zodanig aangeprezen, dat Denekamp werd ontdekt door natuurtoeristen.
- In 1903 werd de tramlijn Denekamp-Oldenzaal geopend, waardoor Denekamp goed bereikbaar werd.
- de aanleg van verharde wegen, waardoor rond Denekamp goed gefietst kon worden
- de nog ‘ongerepte’ natuur, de ontginningen kwamen in deze streek pas laat op gang. Anders dan elders in de provincie bestond de woeste grond in de omgeving van Denekamp meestal niet uit ruig en moerassig ‘veld’, maar uit bos en heidevelden. De aantrekkelijkheid van het gebied werd nog vergroot door het heuvelachtige terrein.
- Het door J.B. Bernink opgerichte Museum Natura Docet, dat vanaf 1911 een toeristische trekpleister vormde.
In de eerste decennia van de 20e eeuw ontstond er een steeds grotere logiesaccomodatie met diverse hotels en pensions ten behoeve van de toen nog merendeels welgestelde vakantiegangers.

Kijk voor afbeeldingen van de advertenties die in de diverse gidsen stonden op de website van Erfgoed Denekamp. Zoek op advertentie.

Hieronder is de ongewijzigde tekst weergegeven van de 3e uitgave uit 1910.







Voorbericht bij den derden druk

Naar gelang de omstandigheden zulks eischten is deze druk gewijzigd en aangevuld. Bovendien is een meer uitvoerige en naar we hopen zeer bruikbare wandelkaart aan het boekje toegevoegd. Moge dit 3e duizendtal even als de beide voorgangers Denekamp en zijn schoone omstreken meer en meer bekend doen worden in het vaderland, veel bezoekers naar hier trekken en zoodoende in ruime mate bijdragen tot den bloei en de welvaart van Denekamp's bevolking.

Denekamp, Juni 1910


Fragment van Chromotopografische kaart des Rijks, verkend in 1901, ged. herz. in 1916. Klik er op voor vergroting.

Inleiding

Denekamp, dat door de lijn Denekamp-Oldenzaal gemakkelijk te bereiken is, en dat gelegen is aan den Rijksweg Oldenzaal-Nordhorn, den Prov. weg Denekamp-Almelo, en aan het kanaal Almelo-Nordhorn, verdient door zijn schoone omgeving de aandacht van hen, die van rustig buiten-zijn houden, en die "ongerepte natuur" boven sierlijk aangelegde lanen en gazons stellen.
Reeds in vroegere tijden is het een uitgezochte plek geweest, immers in oude geschriften wordt het het Paradijs der jagers genoemd, en de vele Ridderhofsteden, die echter meest allen tot het verleden behooren, getuigen, dat men hier gaarne zijn mocht.
In de vorige eeuw was deze streek weinig bezocht, de Ridderhofsteden werden geamoveerd, de edelen verhuisden naar de steden.
Thans, nu de spoorwegverbinding het bezoeken gemakkelijk maakt, en nu de wielrijders weten, dat de kunstwegen goed zijn, verheugt zich Denekamp en zijn omgeving in een telken jare grooter wordend bezoek.
En daarvoor bestaat alle aanleiding: Denekamp biedt in zijne nabijheid in betrekkelijk klein bestek, vergezichten en waterpartijen, uitgestrekte heide en houtrijke bosschen, goed onderhouden weilanden, en prachtig gedijende graanvelden.
Denekamp kent niet het geraas der fabrieken, heeft geen hinder, dat de lucht met rook of roetdeelen bezwangerd is; Denekamp biedt rust en zuivere lucht, die de zenuwen sterkt, de spieren staalt en den eetlust vermeerdert.
De bodem is grootendeels zandgrond, een voordeel bij regenachtig weder, daar de wegen spoedig weer droog zijn. 't Is om deze redenen dat V.V.D. U uitnoodigt Denekamp's omgeving te bewandelen, te genieten.
Door de gunstige ligging kan het niet uitblijven, dat velen, die niet geheel uit hunne zaken kunnen, zich hier een zomerverblijf zullen stichten, vooral ook, omdat van hier uit de nijvere Twentsche steden gemakkelijk bereikt kunnen worden.
Nadat wij eerst een brokje geschiedenis hebben gegeven (waartoe wij vooral door de vriendelijkheid van den Heer Mr. R. E. Hattink te Almelo in staat zijn, en waarvoor V.V.D. ZEd. Gestr. hier oprechten dank brengt) zullen wij vervolgens eenige wandelingen en fietstochten aangeven, die natuurlijk op velerlei manier gewijzigd en gecombineerd kunnen worden.
Wij bevelen de bosschen en veldgewassen beleefd in de bescherming der bezoekers aan, en doen daarbij het vriendelijk verzoek, geen papieren of andere zaken op de wandelingen of publieke wegen weg te werpen.
Voor eventueele opmerkingen houdt het Bestuur van V. V. D. zich beleefd aanbevolen.